P.Seyidli: “Ssenari görüntülü danışılan hekayədir”

Müsahibimiz müasir Azərbaycan kino və serial sənayesində tələb olunan yazarlardan biri dramaturq Pərviz Seyidlidir. Onun ssenari müəllif olduğu “İfşa-çətin hədəf” serialı televiziya kanallarında yüksək reytinqli seriallardan hesab olunur.

– Pərviz, kino sahəsində tez-tez səslənən problemlərdən biri ssenari ilə bağlıdır. Düzdür, sizin serial təcrübəniz daha çoxdur. Amma hər halda, sizcə, istər serial, istər bədii film ssenarilərində əsas boşluqlar hansılardır?

– Bu, o suallardandır ki, eşidəndə həmişə qəribə bir narahatlıq keçirirəm. Çünki cavabla həm razılaşıram, həm də yox. Bu da məni sanki labirintə salır. Amma hər halda çıxış tapmağa çalışacağam. Bəli, ssenari sahəsində ciddi problemlərimiz var. Bununla razıyam, boşluqlar haqqında da fikir bildirəcəyəm. Amma əvvəlcə bu sualı səsləndirəndə həmişə diqqətimizdən incə, amma çox vacib bir detalı qaçırırıq. Ssenari sənəti kollektiv işin tərkib hissəsidir. Yəni, yazılan ssenari ağ vərəqlər üstündə qaçışan qara hərflərdən ibarətdir. Bu, kino çəkilənə qədər davam edir. Burada artıq, komanda işi başlayır. Bir filmin ərsəyə gəlməsində bütün çəkiliş heyətinin payı var. Çox yaxşı ssenarilərdən ortabab filmlər çəkilə bilər. Ona görə də bütün boşluqları ssenaridə görmək bir az haqsızlıq olar. Burada ssenarinin rejissor tərəfindən qavranılmasından tutmuş, geyim rəssamının seçiminə qədər hamının əməyi var. Yəni, hazır məhsulun problemini ancaq ssenaridə görmək olmaz. O ki qaldı sırf ssenaridəki boşluqlara, bu gün bütün dünya kino sənayesi bundan əziyyət çəkir. Bu haqda da geniş danışmaq olar. Amma sualı özümüzə ünvanlandığımızı düşünsək, qısa belə cavab vermək olar: Bu gün ssenaridəki boşluqların bir qismi sifariş (oxu: tələb olunan) materialların işlənilməsindədir. Bu da ssenaristin azadlığını məhdudlaşdırır. Boşluğun bir qismi (hər kəsə aid deyil, təbii ki)  ssenaristlərin həyatı əsk etdirməməsi, ədəbiyyatla əlaqənin itməsi, daxili fəlsəfəsizlik və dramaturgiya anlayışının zəifliyidir. Bir qismi isə ssenaristlərin zövqlə yazdığı ssenariləri, “bu tema bizim üçün hələ tezdir” deyib, kompüter qovluqlarına atır. Hər halda çox geniş cavab tələb edən suala bacardığım qədər korrekt cavab verməyə çalışdım.

–  Dünya kinosunda da müəyyən mənada ssenari probleminin olması fikriylə razıyam. Bu günlərdə “Babil” filmini izlədim, filmin ssenarisini, rejissorun özü Damyen Şazel yazıb, ayrı-ayrı epziodlar əla idi, ümumilikdə isə problemlər vardı ssenaridə… Onda gəlin, sualı belə qoyaq:  ssenari strukturunun yaradılmasında vacib tələblər hansılardır və ssenarist hansı keyfiyyətlərə malik olmalıdır?

– Ssenari görüntü vasitəsilə danışılan hekayə sənətidir. Ən mühümü budur. Çünki mənim özümə göndərilən bir çox ssenarilərdə, yazılan işlərdə görürəm ki, bu təməl-qayda gözlənilmir. Ya bilməyərəkdən, ya da edə bilməməkdən. Məncə, ssenari ilə ədəbiyyatın da əsas fərqi məhz bundadır. Sənin hekayə sənətində bir çox silahın ola bilər, amma bu sənətin “nüvə silahı” görüntüdür. Bu mexanizmin qavranılması artıq işin xeyli hissəsinin görülməsi deməkdir. Struktur məsələsinə gəldikdə isə bir çox ssenari paradiqmaları var. Cosef Kempbeldən, Sid Fildə qədər təklif olunmuş maraqlı ssenari sturukturları var ki, onları öyrənmək, öyrənməkdən çox, məhz, qavramaq ssenaristə çox kömək edə bilər. Məncə, bir neçə müəllif var ki, onların yazdıqları ssenaristin stolüstü kitabları olmalıdır. Sid Fild, Kristofer Voqler, Linda Seqer və s. Burada da bir məsələ var. Stiven Dankan deyir ki, yaxşı ssenarist bəlli bir ssenari paradiqmasını incəliklərinə qədər bilən və onları tətbiq edərkən həmin qaydaları istədiyi kimi əyib-bükə biləndir. Yəni ki, qaydaları pozmaq üçün əvvəlcə onları bilmək lazımdır. Bir əsas məsələni də qeyd edim. Bunu onlarla ssenari nəzəriyyəsi, dramaturgiya kitabları oxumuş biri kimi deyirəm. Dramaturgiyanın əsas qaynağı bizim fitrətimizdir. Biz hekayələrlə düşünən varlıqlarıq. Nəzəriyyə bizim kələ-kötür yolumuzu hamarlaşdıran vasitədir. Əsas vacib tələbə gəldikdə isə belə demək olar. Yazdığın hekayən kimin haqqındadır? Həmin adam nə istəyir? Ona mane olanlar kimlərdir? Sən bu hekayənlə nəyi həll edirsən? Sid Fildin məşhur deyimini xatırladım: hekayə konfliktə, qəhrəman isə hadisəyə bərabərdir.

 – Sid Fildin ”Ssenari” əsəri mənim də stolüstü kitabımdır. Yazılarımda çox karıma gəlir…  Yadıma düşmüşkən, Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqında ssenaristlərlə baş tutan müzakirədə dediz ki, son illərdə ssenari sahəsində müsbət mənada irəliləyişlər var. Konkret nəyi nəzərdə tuturdunuz?

– Bəli. Proses ləng getsə də, hər halda irəliləyişlər var. Əvvəllər konkret olaraq ssenaristlər nə reytinq gətirəcəksə, onu yazmağa məhkum idilər. İndi müəyyən mənada azadlıqlar var. Bizim ölkə üçün eksperiment sayılacaq mövzular işlənməyə başlanılır. Mistika, detektiv və s. Əgər əvvəllər sırf ailə-məişət mövsuzunda ssenarilər yazılırdırsa, indi həmin ailə-məişət temasının içində dramuturji dərinliyi olan “gəzişmələr” edə bilirsən. Ümidvaram ki, zaman keçdikcə bu irəliləyiş daha da sürətlənəcək.

– Pərviz, siz bu gün uğurlu, tələb olunan ssenaristlərdən birisiniz. Ssenari işini necə öyrəndiz?  Və nümunə götürdüyünüz ssenaristlər kimlərdir?

– Yəqin, ən əsas səbəblərdən biri ədəbiyyatçı ailəsində böyüməyim olub.  Evdə həmişə bədii kitablar olub. İlk qələm təcrübələrim uşaq vaxtı böyük maraqla, özü də dəfələrlə oxuduğum “Koroğlu” dastanını oxumaq və dastanın ardını özümdən uydurmağım olub. Dastanda Koroğlunun Toqat səfərini oxuyandan sonra fikirləşirdim ki, Koroğlu Ağsuya gəlsə, necə olardı? Və beləcə, hekayələr uydururdum.  Yadıma gəlir, anam yemək bişirə-bişirə ədəbiyyat kitablarını mənə verib deyərdi ki, sən oxu, həm mən təkrarlayım, həm də sən öyrən. Mən həm öz ədəbiyyatımızı, həm dünya ədəbiyyatını mətbəxdə oxumağa başlamışam. Ona görə də bu gün də ədəbiyyatla və mətbəxlə aram çox yaxşıdır. Yəni deməyim odur ki, uşaq vaxtı qeyri-iradi oxuduğum əsərlərin dramaturgiyası yaddaşıma hopub. Özüm də yaza-yaza öyrənirdim. İncəsənət Universitetinə qəbul olandan sonra yazdığım kiçik hekayələri səhnələşdirirdim. Qısametrajlı film ssenariləri yazıb çəkirdim. Amma ssenari sənətiylə, həm də ədəbiyyatla ciddi tanışlığım müəllimim İlqar Fəhmini tanıyandan sonra başlayıb. Mən diplom tamaşam üçün onun “Aktrisa” əsərinə müraciət etmişdim. Öz yazdıqlarımı da İlqar Fəhmiyə göstərirdim. O, məndəki yazıçı, ssenarist potensialını düzgün dəyərləndirməyimə kömək etdi. Hətta mən dörd il universitetdə öyrənmədiklərimi bir ilə onun yanında öyrəndim. O vaxtlar iş də çox deyildi, vaxtımız olurdu. Saatlarla filmlərə baxırdıq, əsərlər təhlil edirdik. Onu tanıyana qədər yaxşı mütaliəm var idi, amma düşünürəm ki, dünya ədəbiyyatı və dünya kinosu ilə ciddi mənada tanışlığım onu tanıyandan sonra oldu. Bir gün məni seriala işləməyə dəvət etdi və mən ssenariylə peşəkar şəkildə məşğul olmağa başladım. Serial ssenaristliyi mənim üçün böyük bir yaradıcılıq laboratoriyası oldu. Yaza-yaza nəzəriyyəni də öyrəndikcə nəyi düz, nəyi səhv etdiyini daha yaxşı anlayırsan. Ona görə özümü çox şanslı sayıram ki, nəzəriyyəni yaza-yaza təcrübədə sınaqdan keçirirdim.

Nümunə götürdüyüm bir çox ssenaristlər var. Daha çox öz yazdıqlarını çəkən rejissorlar üstünlük təşkil edir. Tarantino, Qay Riççi, Çarli Kaufman, Rüstəm İbrahimbəyov, Cüzeppe Tornatore,  ssenaristlərdən Vins Gilliqan, Stiven Nayt, Noa Houli. İndi ağlıma gələn bunlardır.

– Serialdan söz düşmüşkən, “İfşa-çətin hədəf” serialının mürəkkəb mövzusu var. Bu mövzuda ssenari yazmaq üçün güc strukturlarının, kəşfiyyatın işini bilmək, narkotik vasitələrin ticarəti ilə məşğul olan adamların dünyasını tanımaq vacibdir. Bu təcrübəni necə əldə etdinizz, materialı necə topladınız?  Bildiyim qədər, Qərbdə ssenaristlərə bu sahənin mütəxəssisləri ustad dərsləri keçir, mühazirə oxuyur. Bizdə vəziyyət necədir?

– “İfşa-çətin hədəf” serialı yazdıqlarım arasında ən sürətli, eyni zamanda ən əziyyətlisi idi. Çünki vaxtımız çox az idi və iş təhvil verilməli idi. Həmin ssenarini həmkarım Kamal Hüseynzadə ilə demək olar ki, günlərlə yatmadan işləmişik. Amma qısa vaxtda riyazi dəqiqliklə detektiv qurmuşduq. Bunun da səbəbləri var idi. Doğru deyirsiniz ki, yazmamışdan əvvəl həmin dünyanı tanımaq əsas şərtdir. Mənim üçün asan tərəfi o idi ki, mən uşaqlıqdan indiyə kimi maraqlı detektivlər oxumuşam. Yəni cinayət mövzulu əsərlər mənə yaxın olub. Hətta detektivə bir az qeyri-ciddi janr kimi baxılanda pis oluram. Çünki dünyada kifayət qədər gözəl yazılmış detektiv əsərlər var. Yaxşı yazılan detektiv, pis yazılan dramdan daha dəyərlidir. Detektiv süjetlərin sxemi beynimdə uzun illərdən  özünə yer eləmişdi. Ona görə də süjeti qurmaq o qədər də çətin olmadı. Bilmədiyimiz məsələlərdə isə Daxili İşlər Nazirliyinin əməkdaşı bizə kömək edirdi. Ssenarini yazmaq təklif olunanda birinci düşündüyüm bu oldu: elə bir süjet qurum ki, sırf ənənəvi detektiv olmasın və gündəmlə üst-üstə düşsün. Məncə, istədiyimizə də çatdıq. Hətta deyərdim, Qərb strukturuna bir şərqli nəzəriylə baxa bilmişdik.  Mənim üçün əziyyətli olsa da, çox xoş iş oldu. İnşallah, yenə kriminal janrında nəsə yazaram.

– Bayaq dedim ki, sizin serial təcrübəniz böyükdür. Bəs bədii filmdə sizə işləməyə mane olan  nədir?

– Bədii film ssenarisini yazmaqdan, əslində, zövq alıram. Sifarişlər olub, amma istənilən mövzu məni qane etmədiyi üçün razılaşmamışam. Amma bir neçə ay əvvəl bir bədii film ssenarisini bitirdim. Payızda çəkilişləri başlayacaq. Bir neçə ölkənin ortaq işidir. Ümid edirəm, bu bizim kinematoqrafiyamız adına da gözəl bir iş olacaq.

–   Ssenaridəki boşluqlardan danışanda, siz ədəbiyyatla kinonun əlaqəsinin itməsini də səbəb kimi vurğuladınız. Sovet dönəmində ədəbiyyatla kino arasında sıx əlaqə vardı. İndi bu əlaqə xeyli zəifləyib. Ədəbiyyatımızın kino ilə təması  ssenari sahəsini əhəmiyyətli inkişaf etdirə biləcəkmi?

– Tam razıyam. Ədəbiyyatla kinomuz arasında demək olar ki, uçurum yaranıb. Düzdür, son iki-üç ildə ədəbiyyatımıza müraciət olunur buna görə də sevinirəm. Amma müasir ədəbiyyatımızla təmasın olmasına çox şad olaram. Bu həm yazıçılarımızı həvəsləndirər, həm də ədəbiyyatla kino arasında salınan körpü olar. Bu körpü bir-birinə qarşılıqlı təsir göstərər. Müasir yazıçılarımızın maraqlı əsərləri var. Düzdür, bəzən özüm də oxuyanda gileylənirəm ki, süjetlər zəif olur, amma hər halda kino üçün yararlı əsərlər mütləq var və onları dəyərləndirmək çox gözəl olardı. 

– Ədəbiyyatımızın məşhur nümunələri əsasında serial, film çəkilir. Bu zaman sseanaristlər  hansı mühüm cəhətləri nəzərdın qaçırırlar?

– Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, bir neçə ildir ki, əsərlərimiz əsasında seriallar çəkilməyə başlayıb. Mən bunu çox yaxşı qiymətləndirirəm. Adlarını da çəkə bilərəm; Xüsusilə, son baxdığım Xəyyam Abdullazadə və Elçin Elxanlının böyük Cavid Əfəndinin “Şeyx Sənan” faciəsi əsasında çəkdikləri eyniadlı serial idi. Mən maraqla baxdım. Düşünürəm ki, yaxşı, baxımlı serial idi. Hətta bu cür maraqlı işlərin davamlı olmasını çox istəyirəm.  Xəyyamla Elməddin bundan əvvəl də Mirzə Cəlilin, Cəfər Cabbarlının, Nizami Gəncəvinin əsərləri əsasında seriallar çəkiblər. Düşünürəm ki, onlar da uğurlu cəhdlər, maraqlı işlər idi. O ki qaldı boşluqlara, əgər ssenari düzgün yazılıbsa, süjetində “defekt” yoxdursa, qalanı ssenaristin özünün baxışıdır. Hər ssenarist epizodu öz istədiyi kimi yaza bilər. Biri fəlsəfi mərkəzli düşünə bilər, digəri hadisə mərkəzli.  Bir serialı ərsəyə gətirməyin nə qədər çətin olduğunu yaxşı bilirəm. Ona görə də istənilən işdə xırda maraqlı məqamları mütləq deməyin, xırda nöqsanlara isə göz yummağın tərəfdarıyam.

– “Şeyx Sənan” serialı ilə bağlı fikirlərinizi bölüşməkdə çətinlik çəksəm də, düşüncələrinizə hörmətlə yanaşıram. Başqa bir sual verim. Ssenaristlərlə rejissorlar arasında konflikt hər zaman olub. Sizin rejissorlarla belə probleminiz ortaya çıxırmı? Tarkovskiyə görə, bu cür konfliktlərin olmamasından ötrü ya ssenaristlər özləri film çəksinlər, ya da rejissorlar  ssenarilərini özləri yazsınlar.    

– Ağrılı sualdı. Əslində, böyük mənada problemim olmayıb. Amma əminəm ki, hər ssenarist öz yazdığı işə baxanda nədənsə narazı qalıb. Mümkün deyil ki, olmasın. Məndə də çox olub. Bu o demək deyil ki, ssenaristlər hər şeyi düz edirlər, rejissorlar isə səhv. Bu da baxış bucağından asılıdır. Material ssenaristdən çıxdısa, artıq rejissorundur. Yaxşı rejissor, ssenaristin yazdığı mətnə elə gözəl bədii həll verə bilər ki, ssenaristə ancaq “əhsən” demək düşər. Ya da yazılan ssenarinin “basıb gözünü çıxara bilər ki”, ssenarist ancaq kövrələ bilər. Kifayət qədər yaxşı rejissorlarımız var. Ancaq düşünürəm ki, rejissorlarımız çox mütaliə və müşahidə etməlidir. İnsanları, həyatı, təbiəti, özünü də müşahidə etməlidir.  Belə olan halda biz yazılan ssenari üzərində daha dərin müzakirə aparıb daha gözəl işlər yarada bilərik. Əks təqdirdə, rejissorun sadəcə əli işləyəcək, ürəyi, beyni yox. Belə olan halda da ortaya zahiri estetik olan karton materiallar çıxacaq. İçi boş olan dekor hədiyyə qutuları kimi. Zamanla çox güman ki, düzələcək. Vaxt lazımdır. O ki qaldı Tarkovskinin fikrinə, bu da tam həqiqət deyil. O vaxt Kubrik, Stiven Kinqin “Parıltı” əsərini çəkəndən sonra Kinq filmə baxıb və razı qalmayıb. Özü həmin filmi istədiyi kimi çəkib və film uğursuz alınıb. Yəni bu, həmişə keçərli deyil. Amma buna baxmayaraq, Tarkovski də müəyyən mənada haqlıdır. Çünki bəzən rejissor, ssenaristin yazdığının əsas cövhərini görə bilmir. Ssenarinin “sinirini” hiss edə bilmir.  Özümün də müəyyən ssenarilərim var ki, onları özüm çəkmək istəyirəm.

– Günümüzün aktual məsələlərindən biri Qarabağ mövzusunda necə bir filmin çəkilməsidir. Ssenarist kimi bu mövzuda olan hekayəni necə təsəvvür edirsiniz, onun konturları necə müəyyənləşməlidir? Bu hekayə bir militarist, vətənpərvərlik hekayəsi olmalıdır yoxsa necə?

– Şuşa azad olunan gün yazdığım bir videoçarx sosial şəbəkələrə yükləndi və həddən artıq maraqla qarşılandı, amma bu, qələbənin kiçik bir ştrixi idi. Vətən müharibəsi bitəndən sonra mənim üçün qaranlıq idi ki, nə yazmaq olar? Necə yazmaq olar? Çünki iki mindən çox şəhid vermişik, qazilərimiz var, torpaqlar azad olunub. Bu qədər hissi bir arada yaşamaq mənim yaradıcı təxəyyülümü iflic etmişdi. Müəyyən zaman keçdikdən sonra daha soyuqqanlı olmağa başlayırsan və deyirsən, hə, indi yaza bilərəm.  Hal-hazırda tammetrajlı bədii film yazıram. Bütövlükdə olmasa da, Qarabağ mövzusu saymaq olar. Həmin ssenaridə güllə atılmır, müharibənin yaratdığı insan faciəsindən söhbət açılır. Ancaq bu mövzuda hekayənin konturlarına gəldikdə düşünürəm ki, bu xalqın, əsgərlərimizin, zabitlərimizin, şəhidlərimizin qəhrəmanlığını göstərən militarist hekayələr də lazımdır, “müharibəsiz müharibə” filmləri də yazılmalıdır. Mütləq  bunu etməliyik. Ümumiyyətlə, niyə bu mövzuda fərq qoyulmalıdır ki?! İstənilən “dildə” bu hekayələri danışmalıyıq. Kristofer Voqler “Qəhrəmanın yolu” kitabını yazanda bəzi Avropa tənqidçiləri onun ssenari paradiqmasını tənqid edirdilər ki, bu paradiqma militaristliyi təbliğ edir. Amma buna baxmayaraq Voqlerin paradiqması bütün Hollivudu fəth etdi. Məncə, biz qələbəmizi istənilən formada yazıb çəkməliyik. “İfşa-Çətin hədəf” serialında yazıldığı kimi: “Müharibə səngərdə bitib, burada isə davam edir.” Biz də öz səngərimizdə qələmimimizi yerə qoymamalıyıq.

– Ssenarilərdə, filmlərdə tənqid etdiyim cəhətlərdən biri maraqlı, dolğun qadın obrazlarının olmaması, kişi ssenaristlərin qadını yaxşı tanımamalarıdır. Siz bu məsələni necə həll edirsiniz? Ümumiyyətlə, ssenari üzərində necə işləyirsiniz? Real təcrübəniz köməyə gəlirmi?

– Tamamilə razıyam. Ssenarilərimizdə dolğun qadın personajı çətin tapılır. Bir neçə ay bundan əvvəl bir serial bitirdim. Üç bölümü çəkilib. Həmin qadın personajını yaratmağa cəhd etmişik. Sifariş olduğuna görə prodüser istəyinə uyğun yazılan materialdır. Çox şükür ki, fikirlərimiz toqquşmurdu. Hər halda sırf öz istəklərimə uyğun, güclü, məğrur qadın personajı yaratmaq hələ nəsib olmayıb. Qadını tanımamağa gəldikdə isə qadın, zatən, başdan-ayağa şifrədir. Biz də o şifrələri “qırmağa” cəhd edirik. 

Ssenari üzərində hər ssenaristin öz iş metodu var. Birinci hekayənin ilkin konturları müəyyənləşir. Bəzən hekayəmərkəzli, bəzən personajmərkəzli düşünürəm, daha sonra ideya, süjet, konflikt və s. 

– Ssenarist olmaq istəyənlərə hansı ədəbiyyatı oxumağı və ümumiyyətlə, nələri məsləhət görərdiniz?

– Mən hər yazıb bitirdiyim işdən nəsə öyrənirəm. Səhvlərimi görürəm, boşluqlarımı tapıram. Yaxşı tərəflərimi kəşf edirəm. Bir sözlə, ssenaridə hələ “qəhvəyi kəmər” sayıram özümü. Ona görə də bu dediklərimi ustad fikirləri yox, bu işlə peşəkar şəkildə məşğul olan yazıçı, ssenaristin fikirləri kimi qəbul etsinlər. Çox oxusunlar, çox baxsınlar, çox yazsınlar. Hər adamın dediklərinə, danışdıqlarına aldanıb müəllim, ustad deməsinlər. Əməl xəttinə fikir versinlər. O adamların bu günə qədər nə iş gördüklərinə diqqət etsinlər. Birinci mərhələdə, nəzəriyyə oxumamışdan qabaq  hekayələr yazsınlar ki, öz daxili dünyaları ilə tanış olsunlar. Yoxsa, qəliblərlə düşünəcəklər. Nə qədər bəşəri ssenarist olmaq istəsələr də, öz yaşadığı coğrafiyanın insanını öyrənsinlər. Öz milli, dini kimliyi ilə maraqlansınlar. Çünki onlardan imtina etmək üçün də, onları bilmək vacibdir. Azad olmağı öyrənsinlər. Çətin də olsa, bu mümkündür. Azad olmayan insanın hekayəsi bütöv ola bilməz. Kitablara gəldikdə sırf bu iş üçün Sid Fildi şiddətlə tövsiyə edirəm. Kristofer Voqler, Cozef Kempbel, Linda Seqer, Vendel Velman, Robert Makki, Con Trubini oxumağı məsləhət görürəm. Bu, işin nəzəriyyə tərəfi idi. Mütləq şəkildə bədii əsərlər, romanlar oxumağı məsləhət görürəm. Xüsusilə, roman oxumaq mənim üçün vacib şərtdir. Çünki həyat və insan haqqında ən dolğun ipucunu sizə romanlar verəcək.  Bir də yazıçıya, ssenaristə “mənəvi alətlər” verə bilən Karl Qustav Yunqu, Alfred Adleri, Ziqmund Freydi, Erik Fromu oxusalar peşman olmazlar. Bir də yuxusuzluq, nevroz, gərgin həyat, vaxt qıtlığı ilə ömürlük müqaviləyə hazır olsunlar.

Sevda Sultanova